صنعت فولاد یکی از زیرساخت‌های حیاتی اقتصاد جهانی به شمار می‌رود که با تامین مواد اولیه لازم برای توسعه طیف وسیعی از صنایع از جمله خودروسازی، ساخت و ساز، نفت و گاز و تجهیزات صنعتی نقشی بنیادین ایفا می‌کند.
در سال‌های اخیر با رشد شهرنشینی و افزایش پروژه های عمرانی در کشورهای در حال توسعه و تمرکز بر توسعه زیرساخت‌های سبز، تقاضای جهانی فولاد روندی صعودی داشته است.
طبق گزارش انجمن جهانی فولاد تولید فولاد خام در سال ۲۰۲۳ میلادی به حدود ۱.۸۸ میلیارد تن رسیده است که چین با سهمی بیش از ۵۰ درصد همچنان بزرگترین تولید کننده و مصرف کننده این فلز است. در همین حال اروپا و آمریکا با تمرکز بر فولادهای کم کربن و بازیافتی به سمت توسعه پایدارتر حرکت می‌کنند.
در ایران صنعت فولاد به عنوان یکی از صنایع راهبردی و مزیت دار شناخته میشود؛ وجود ذخایر غنی سنگ آهن انرژی نسبتاً ارزان و موقعیت جغرافیایی مناسب برای صادرات این صنعت را به یکی از پیشران‌های اقتصاد کشور تبدیل کرده است به طوری که در سال ۱۴۰۲ ظرفیت تولید فولاد خام کشور به بیش از ۴۰ میلیون تن رسید؛ هرچند به دلیل چالش‌هایی نظیر محدودیت‌های ارزی تحریم‌های بین‌المللی و کمبود زیرساخت‌های حمل و نقل بخشی از این ظرفیت بلا استفاده مانده است.
طبق آخرین آمار انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، تولید فولاد در سال ۱۴۰۳ معادل ۳۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تن بوده است که نزدیک به ۲ میلیون تن تولید فولاد میانی کشور به ارزش حدود یک میلیارد دلار در اثر محدودیت‌های برق و گاز کاهش یافت؛ بیشترین نرخ رشد تولید در زنجیره فولاد به کنسانتره سنگ آهن و پس از آن ورق گرم تعلق دارد.
با این حال شرکت‌های بزرگ فولادی همچون فولاد مبارکه، فولاد خوزستان و ذوب آهن اصفهان تلاش کرده‌اند با سرمایه گذاری در فناوری‌های جدید و توسعه بازارهای صادراتی نقش خود را در اقتصاد کشور پررنگ تر کنند.
در بازار سرمایه ۱۸ شرکت فعال در صنعت آهن و فولاد حضور دارند که محصولات متنوع فولای عرضه می کنند و به دلیل بازار صادراتی و متقاضیان داخلی این محصولات، همواره در بورس پیشرو بوده اند.
بر اساس یک ارزیابی صورت گرفته، شاخص صنعت فلزات اساسی شامل آهن و فولاد با رشد حدود ۴۷ درصدی از آبان تا دی ۱۴۰۳ یکی از پر بازده ترین صنایع بازار سرمایه بوده است؛ این شاخص از ابتدای امسال و پس از اصلاح زمانی و قیمتی، بار دیگر آماده رشد شده است و اگر اخبار سیاسی طی هفته های آینده مثبت باشد می توان انتظار داشت شاخص آن در هفته های آینده رکوردهای جدیدی را نیز ثبت کند.
تحلیل صورت گرفته از سوی گروه مالی فارابی نشان می دهد که فروش شرکت های فولادی در بورس روند افزایشی داشته است به طوری که نماد فولاد ( فولاد مبارکه اصفهان) با اختلاف برترین شرکت این صنعت در فروش ۱۲ ماهه پارسال بوده و توانسته ۲۷۶ هزار میلیارد تومان فروش را ثبت کند؛ پس از آن نمادهای فخوز، ذوب، کاوه و هرمز قرار دارند.
از لحاظ رشد فروش نسبت به مدت مشابه سال گذشته بهترین عملکرد را نماد فجهان داشت که توانست حدود ۴۳ درصد رشد را به ثبت برساند. فپنتا، فولای و فجر نیز توانستند بیش از ۳۰ درصد رشد در نرخ فروش داشته باشند.
از بین شرکت های تولیدکننده آهن و فولاد، نماد فصبا بیشترین میزان فروش خارجی را در سال گذشته داشت. این شرکت توانست حدود ۴۸ درصد از محصولات خود را در بازارهای خارجی به فروش برساند. فروژ، هرمز، فروس و فخوز نیز فروش خارجی قابل قبولی ثبت کردند.
وضعیت صنایع فولادی در بورس از نظر نسبت P/E
صنعت فولاد و آهن یکی از مستعدترین صنایع بازار سرمایه محسوب می شود که مقدار P/E این صنعت اکنون به نزدیک ۸ واحد رسیده است که حکایت از ارزندگی این صنعت دارد و به نظر می رسد اگر روند اخبار سیاسی در آینده مثبت باشد، شاهد رشد این شاخص حتی به بالاتر از ۱۰ واحد نیز باشیم. شاخص P/E نسبت قیمت به سود هر سهم را نشان می دهد و هرقدر این عدد بالاتر باشد یعنی سهام مورد نظر ارزش بیشتری دارد و سرمایه‌گذاران حاضرند برای به‌دست آوردن یک ریال از سود این شرکت، چه میزان بپردازند.
وضعیت صنایع فولادی از نظر نسبت P/S
میانگین نسبت قیمت به فروش صنعت فولاد و آهن با مقدار ۱.۵ واحدی در وضعیت خاصی قرار دارد و پایین تر از این نسبت در بازار است. معمولا عدد مطلوب بین ۱ تا ۳ واحد در نظر گرفته می شود زیرا اگر این عدد بسیار کم باشد نشان دهنده بدهی های بالا و بی ثباتی در روند سودآوری است و اگر بیش از حد زیاد باشد نشان از بالا بودن قیمت سهام یا پایین بودن میزان فروش است.
نمادهای ارفع، فخاس، فصبا، فلوله، فروژ و فروس بهترین های صنعت آهن و فولاد بر اساس نسبت P/S هستند.
حاشیه سود خالص
یکی از بهترین معیارها برای بررسی شرکت های برتر صنعت فولاد و آهن، بررسی حاشیه سود عملیاتی و خالص شرکتهاست؛ هر قدر درصد حاشیه سود بالاتر باشد، یعنی شرکت سود بیشتری از فروش خود کسب کرده است. از نظر حاشیه سود خالص و عملیاتی، فاهواز، فسبزوار، فولاد، فغدیر و فخاس برترین شرکت های از نظر حاشیه سود هستند.
