گازهای مشعل در مسیر بازگشت به چرخه تولید

به گزارش خبر حرفه ای از ایسنا، در جریان تازه‌ترین برنامه‌ریزی‌های شرکت ملی نفت ایران، سه مسیر مشخص برای جمع‌آوری گازهای مشعل تعریف شده است؛ طرح‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت که هرکدام با ابزارهای متفاوتی دنبال می‌شوند. در طرح‌های کوتاه‌مدت، واگذاری گاز به بخش خصوصی از طریق مزایده‌ها در دستور کار قرار گرفته و بخشی از گازهای همراه از همین مسیر تاکنون جمع‌آوری شده‌اند.

در قالب برنامه‌های میان‌مدت، پروژه‌های «بیدبلند» و «مارون» در مناطق عملیاتی شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، تاکنون موفق به جمع‌آوری چند میلیون مترمکعب گاز مشعل شده‌اند. هدف‌گذاری برای تکمیل این پروژه‌ها تا پایان سال ۱۴۰۶ است. بر اساس آمار ارائه‌شده، پروژه بیدبلند ۷۵ درصد و مارون ۷۴ درصد پیشرفت فیزیکی داشته‌اند.

در طرح‌های بلندمدت نیز مجتمع‌های ان‌جی‌ال در محور کار قرار دارند؛ از جمله NGL 3100، NGL 3200 و ان‌جی‌ال خارک. پروژه NGL 3100 تا دو ماه آینده به مرحله راه‌اندازی اولیه می‌رسد و NGL 3200 نیز سال گذشته وارد فاز راه‌اندازی شده است. پیشرفت فیزیکی این دو طرح به ترتیب ۹۳ و ۹۶ درصد گزارش شده و ان‌جی‌ال خارک نیز ۷۳ درصد پیشرفت دارد.

نکته قابل توجه اینجاست که همه این پروژه‌ها بدون اتکا به بودجه شرکت ملی نفت ایران اجرا می‌شوند. مطابق ماده ۴۸ قانون برنامه ششم توسعه، سرمایه‌گذاری مورد نیاز این طرح‌ها از طریق بخش خصوصی، اشخاص حقیقی، صندوق توسعه ملی و هلدینگ‌هایی نظیر خلیج فارس تأمین شده است.

از سوی دیگر، شرکت ملی نفت ایران به‌منظور تسریع در جمع‌آوری این منابع ارزشمند، تصمیم گرفته است گازهای مشعل را با قیمت پایه صفر در اختیار شرکت‌های متقاضی و صاحب صلاحیت قرار دهد. در حال حاضر، بسته‌ای معادل روزانه ۷۰۰ میلیون فوت‌مکعب گاز مشعل تعریف شده که در قالب ۳۵ بسته جداگانه به مزایده گذاشته شده است. این گازها طبق برنامه‌ریزی‌ها تا پایان سال ۱۴۰۸ جمع‌آوری خواهند شد. همچنین در صورت عدم بهره‌برداری به‌موقع، امکان تمدید قراردادها نیز پیش‌بینی شده است.

همزمان با اجرای این سیاست‌ها، شرکت ملی نفت ایران اعلام کرده در صورت تأخیر در اجرای پروژه‌های جمع‌آوری، امکان اعمال جرایم مطابق قوانین برنامه هفتم وجود دارد. این موضوع از زمانی اعمال می‌شود که شرکت سرمایه‌گذار تعهد رسمی برای اجرای پروژه را ارائه داده باشد.

در رویدادی تحت عنوان «تحول در سرمایه‌گذاری و توسعه در بالادست نفت و گاز ایران»، معاون مدیر تولید شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب اعلام کرد تاکنون ۹ قرارداد برای جمع‌آوری گازهای همراه در این شرکت منعقد شده است. هدف‌گذاری کلان در این منطقه، دستیابی به جمع‌آوری ۸۰۰ میلیون فوت مکعب گاز مشعل در روز تا پایان سال ۱۴۰۵ است.

در غرب کارون نیز شرکت نفت و گاز اروندان برنامه‌هایی برای بهره‌برداری از ۲۲۰ میلیون فوت مکعب گاز ترش همراه نفت در دست اجرا دارد که از این میزان، ۱۴۶ میلیون فوت مکعب متعلق به خود این شرکت است. سه بسته سرمایه‌گذاری با زمان‌بندی‌های دو ساله، بیش از دو سال و بیش از چهار سال تعریف شده‌اند که در آن‌ها امکان صادرات تمامی محصولات تولیدی برای سرمایه‌گذاران فراهم شده است.

همچنین تأکید شده است که مذاکرات مربوط به واگذاری این پروژه‌ها باید حداکثر طی چهار ماه به پایان برسد و طی دو ماه بعد از آن قراردادها نهایی شوند. قیمت فروش گازها نیز به‌صورت مزایده‌ای و با نرخ مشخص انجام خواهد شد تا علاوه بر جذب سرمایه‌گذاری، تبعات زیست‌محیطی ناشی از سوزاندن گازهای مشعل به حداقل برسد.

بررسی جزئیات این برنامه‌ها نشان می‌دهد که پروژه‌های جمع‌آوری گازهای مشعل نه‌تنها در راستای حفظ سرمایه‌های ملی، بلکه در قالب یک رویکرد جدید برای توسعه پایدار، کاهش آلایندگی و خلق ارزش افزوده برای صنایع پایین‌دستی طراحی شده‌اند؛ برنامه‌ای که در صورت اجرای موفق، می‌تواند یکی از مهم‌ترین تحولات در حوزه بهره‌وری انرژی ایران طی دهه اخیر باشد.